بزرگنمایی:

یکی از بخش‌های طرح بانکداری جمهوری اسلامی به تاسیس سازمان نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری اختصاص داشت. این سازمان وابسته به بانک مرکزی و بازوی بانک مرکزی در حوزه نظارت بود اما در عین حال از استقلال نسبی برخوردار بود.

این بخش از طرح بانکداری جمهوری اسلامی در خلال مذاکرات بین طراحان طرح و بانک مرکزی و بنا به درخواست و رئیس کل بانک مرکزی و با هدف افزایش تعامل با بانک مرکزی از متن طرح حذف شد.

اما محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس پیشنهاد تاسیس این سازمان به همراه وظایف و اختیارات این نهاد را به مجلس شورای اسلامی ارائه کرده است. این پیشنهاد در حین بررسی طرح در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد.

پیشنهادات پورابراهیمی برای سازمان نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری به شرح زیر است:

-ماده الحاقی:

الف- به‌منظور تحقق هدف مذکور در جزء (2) بند «ب» ماده (3) ایـن قـانون و ایجاد سازوکار مناسب بـرای اجرای مقررات و نظارت مستمر و مؤثر بر اشخاص تحت نظارت، سازمان نظارت بانک مرکزی در بانـک مرکزی ایجاد می‌گردد.

ب- سازمان از اختیارات کامل برای طرح دعوی بر علیه کلیه اشخاص تحت نظارت و اشخاصی که بدون أخذ مجوز به انجام عملیات یا ارائه خدمات بانکی و ابزارهای پرداخت یا فعالیت‌های ملزم به أخذ مجوز، مبادرت می‌کنند، برخوردار می‌باشد.

پ- اساسنامه سازمان، توسط رئیس سازمان تهیه شده و پـس از تأییـد رئـیس کـل، بـه‌ تصویب هیات عـالی میرسد. تصویب اساسنامه و استقرار سازمان نباید بیشتر از شش‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون به طول بیانجامد. تـا قبل از تصویب اساسنامه و استقرار سازمان، رئیس سازمان به‌عنوان معاون نظارتی رئیس کـل، عهده‌دار امـور محولـه خواهد بود.

ت- از نظر اداری و تشکیلاتی، سازمان، بخشی از بانک مرکزی است. کلیه درآمدهای سازمان، از قبیلجـرایم دریافتی و کارمزد خدمات، درآمد بانک مرکزی محسوب شده و باید به حساب بانک مرکزی واریز گردد. سازمان در مقابل هیأت عالی و رئیس کل پاسخگو است. 

-ماده الحاقی: 

وظایف اصلی سازمان عبارتند از:

1 -انجام اقدامات لازم برای حفظ و ارتقای ثبات و سلامت اشخاص و گروه‌های تحت نظارت در چهارچوب مصوبات کمیته مقررات و نظارت بانکی؛

2 -تهیه پیش‌نویس مقررات مرتبط با عملیات ناظر بر تأسیس، فعالیت، نظارت، اعمال قانون، انتقال دارایی‌هـا و بدهی‌ها، بازسازی، واگذاری، ادغام، انحلال، ورشکستگی و تصفیه کلیه اشـخاص تحت نظارت جهـت تصویب در کمیته مقررات‌گذاری و نظارت بانکی؛ 

3 -صدور، تعلیق، تمدید و لغو مجوز کلیه اشخاص تحت نظارت پـس از تصویبکمیتـه مقررات‌گذاری و نظارت بانکی؛ 

4 -پایش و گزارش مستمر شاخص‌های ثبات و سلامت بانکی، به تفکیک اشخاص تحت نظارت و در مورد کل شبکه بانکی کشور؛ 

5 -نظارت حضوری و غیرحضوری بـر حسـن اجرای مقررات توسـط اشـخاص تحت نظارت و ارائه گزارش‌های ادواری؛ 

6 -اعمال مجازات‌های انتظامی بر اشخاص تحت نظارت مطابق قوانین مربوط؛ 

7 -اعلان عمومی فهرست اشخاص تحت نظارت؛ 

8 -مدیریت فرآیند بازسازی، واگذاری، ادغام، انحلال، ورشکستگی و تصفیه اشخاص تحت نظارت. 

-ماده الحاقی: وظایف رئیس سازمان عبارت است از:

1 -اداره کلیه امور سازمان؛

2 -اجرای مصوبات هیأت عالی و کمیته مقررات‌گذاری و نظارت بانکی؛

3 -نمایندگی سازمان در کلیه مراجع رسمی داخلی و خارجی با حق توکیل.

تبصره1 -معاونان سازمان به پیشنهاد رئیس سازمان و با حکم رئیس کل منصوب می‌شوند.

تبصره2 -رئیس سازمان میتواند حق امضاء و قسمتی از اختیارات خـود را بـه معاونین خود و یـا کارکنـان سازمان تفویض نماید.

-ماده الحاقی: رئیس سازمان موظف است در انتهای هر فصل، گزارش نظارتی مشتمل بـر اقدامات نظارتیی صـورت گرفتـه توسط سازمان، وضعیت ثبات و سلامت شبکه بـانکی و برنامه نظارتی آتی سـازمان را پـس از تصوی در کمیتـه مقررات‌گذاری و نظارت بانکی به رئیس کل و هیأت عالی ارائه نماید.

-ماده الحاقی: در صورت معذوریت رئیس سازمان از انجام وظایف (به تشخیص هیأت عالی)، استعفا یا فوت وی، تـا زمـان انتصاب فرد جایگزین یک از معاونین رئیس سازمان به انتخاب رئیس کل، عهده‌دار امور سازمان خواهد بود.

-ماده الحاقی: سازمان مکلف است در صورتی که تشخیص دهد که عملکرد یک شخص حقیقی یا حقوقی (غیر از شخص و گروههای تحت نظارت)، موجب اخلال در نظام بانکی کشور شده یا خواهد شد، مراتب را بـه هیات عـالی گـزارش نموده، در صورت تأیید هیأت عالی شخص موردنظر را موقتاً جزء اشخاص تحت نظارت سازمان منظور نماید.